De positie van de medeaansprakelijke in de WHOA

Hoewel de WHOA in veel opzichten gunstig is voor betrokken partijen, geldt dat niet zonder meer voor de partij die zich garant heeft gesteld voor de verplichtingen van een schuldenaar die een akkoord aanbiedt. Het uitgangspunt binnen de WHOA is namelijk dat partijen die zich mede aansprakelijk hebben gesteld voor de schuld van de schuldenaar, voor die gehele schuld aansprakelijk blijven jegens derden indien de schuldenaar een akkoord aanbiedt. Dit zal in de praktijk betekenen dat indien vennootschap A een schuld van 100 euro heeft jegens haar schuldeiser en hiervan 20 euro zal betalen op grond van het te homologeren akkoord, de schuldeiser vennootschap B voor de resterende 80 kan aanspreken indien vennootschap B voor deze vordering garant staat. Deze regeling is opgenomen in artikel 370 lid 2 Fw. De regeling volgt daarmee de bestaande regeling in artikel 160 Fw voor het faillissementsakkoord. Hiermee wordt voorkomen dat verkregen persoonlijke zekerheid op losse schroeven komt te staan.

Groepsvennootschappen

Voor groepsvennootschappen is een afzonderlijke regeling opgenomen, omdat het binnen een groep gebruikelijk is dat veel vennootschappen onderling garant staan, met alle consequenties van dien.

Garantsteller en schuldeiser

Voor een garantsteller die geen onderdeel is van de groep van de schuldenaar, is deze regeling aanzienlijk nadelig. De schuldeiser mag namelijk de garantsteller aanspreken voor de oorspronkelijke hoogte van de vordering op de schuldenaar, dit terwijl de schuldenaar zelf zijn schuld kan verminderen Het kan hierbij gaan om iedere soort garantstelling, waaronder een borgstelling. Tegelijkertijd is opgenomen dat de garantsteller na homologatie van het akkoord geen verhaal kan halen bij de schuldenaar voor het bedrag dat hij heeft betaald aan de schuldeiser. De gedachte hierachter is dat de schuldenaar na homologatie niet alsnog aansprakelijk moet worden gehouden voor de gehele schuld nu dit de werking van het akkoord uitholt. De mogelijkheden om over te gaan tot regres wordt de garantsteller dan ook geheel ontnomen. Deze regeling is tevens van toepassing indien buitenlands recht de verhouding tussen de schuldenaar en de garantsteller beheerst.

Wel heeft de wetgever de waarborg ingebouwd dat een schuldeiser nooit een groter bedrag uitgekeerd kan krijgen dan de vordering die bestond voor de homologatie van het akkoord. Indien de garantsteller de schuldeiser bijvoorbeeld geheel voldoet terwijl de schuldeiser op grond van het akkoord tevens een gedeelte van de vordering uitbetaald zal krijgen, dan gaan de rechten van de schuldeiser uit hoofde van het akkoord over op de garantsteller; zo wordt voorkomen dat aan de schuldeiser te veel wordt uitgekeerd.

In de praktijk zal dit kunnen betekenen dat schuldeisers garantstellingen zullen gaan verzoeken van partijen buiten de groep van de schuldenaar. Tegelijkertijd dienen die partijen alert te zijn op de risico’s, ofwel dat zij gehouden kunnen worden aanzienlijke bedragen te voldoen zonder regres te kunnen nemen op de hoofdschuldenaar.